آتروپین در درمان اسپاسمپیلور، اسپاسم مجرای گوارشی، همراه بامرفین در درمان اختلالهای اسپاسمیمجاری صفراوی، در قولنج کلیه، در درمانقاعدگی دردناک و شب ادراری، برایکاهش تنوس عضلات روده بهنگامعکسبرداری، برای کاهش ترشحات بزاق وترشحات دستگاه تنفسی پیش از بیهوشی،برای جلوگیری از برادیکاردی و ایستسینوسی و کمی فشار خون ناشی ازسوکسینیل کولین، بهعنوان پادزهر دردرمان مسمومیت با مهارکنندههای کولیناستراز از جمله سموم ارگانو فسفره،همراه نئوستیگمین یا پیریدوستیگمین دررفع آثار مسددهای عصبی ـ عضلانی و دربیماری پارکینسون مصرف میشود.
آتروپین در کبد هیدرولیزآنزیمی شد. و در تمام بدن انتشار مییابد وبراحتی از سد خونی ـ مغزی عبور میکند.طول مدت اثر آن بسیار کوتاه است و 50درصد دارو از راه کلیهها دفع میگردد.نیمه عمر حذف آتروپین از بدن 2/5 ساعتمیباشد.
این دارو اثر استیل کولین برگیرندههای موسکارینی را مهار میکند وبنابراین میتواند روی عضلات صاف،گیرندههای پس عقدهای میوکارد، گرهسینوسی و دهلیزی و دهلیزی ـ بطنی، غددمترشحه برون ریز، حرکت دستگاهگوارش و تنوس میزنای و مثانه تاثیربگذارد. با همین مکانیسم بهعنوان پادزهربهکار میرود. اثر ضدسرگیجه حقیقی وپارکینسون آن نیز بدلیل همین اثر در مغزمیباشد. در مجموع، مقادیر کم آتروپینموجب مهار ترشحات بزاق و برونش وتعریق میشود در حالی که تجمع داروموجب گشاد شدن مردمکها و افزایشسرعت ضربانات قلب میگردد.
این دارو در گلوکوم بازاویه بسته نباید مصرف شود.
1 ـ نوزادان و کودکان بهعوارضی سمی آتروپین حساسترند. 2 ـ به دلیل کاهش عرق، دمای بدن افزایشمییابد. 3 ـ احتمال بروز هیجان و تحریکپذیریدر سالخوردگان با مقادیر درمانی وجوددارد. 4 ـ در آریتمی قلبی، نارسایی احتقانی قلب،فقدان تنوس دستگاه گوارش، احتباسادرار، بزرگ شدن پروستات، کولیتاولسراتیو، بارداری و شیردهی و گلوکومبا احتیاط مصرف گردد. 5 ـ آتروپین از جفت عبور کرد و در شیرنیز ترشح میشود.
از عوارض شایع این دارومیتوان از یبوست، خشکی دهان، بینی، گلویا پوست و اشکال در بلع، گشاد شدنمردمکها، برادیکاردی و سپس تاکیکاردیو کاهش تعریق نام برد.
1 ـ پس از مصرف دارواز رفتن در محیطهای گرم و از پرداختن بهفعالیت بدنی شدید خودداری گردد. 2 ـ احتمال ایجاد اختلال دید یا حساسیت بهنور وجود دارد. 3 ـ احتمال بروز خشکی دهان، بینی یا گلووجود دارد. 4 ـ تزریق وریدی آتروپین باید به آهستگیصورت گیرد.
بزرگسالان: بهعنوان ضد موسکارینی،مقدار 0/6 ـ 0/4 میلیگرم هر 6 ـ 4 ساعتبهصورت عضلانی، وریدی یا زیر جلدیتزریق میگردد. بهعنوان ضد آریتمی 1 ـ 0/4 میلیگرم هر 2 ـ 1 ساعت، حداکثر تا2 میلیگرم، تزریق میشود. برای جلوگیری از ترشح بیش از حدبزاق مقدار 0/6 ـ 0/2 میلیگرم هر 1 ـ 0/5ساعت قبل از اعمال جراحی، 1/2 ـ 0/6میلیگرم بهطور همزمان با تزریق 2 ـ 0/5میلیگرم نئوستیگمین بهصورت وریدی ودر مسمومیت کورار برای مهار کنندههایکولین استراز مقدار 4 ـ 2 میلیگرم تزریقوریدی میگردد. سپس مقدار 2 میلیگرمهر 10 ـ 5 دقیقه تا زمان برطرف شدنعلایم موسکارینی و یا بروز علایممسمومیت با آتروپین تزریق میگردد. کودکان: مقدار 0/01mg/kg (حداکثر 0/4میلیگرم) هر 6 ـ 4 ساعت بهعنوان آنتیکولینرژیک تجویز میگردد. بهعنوان ضدآریتمی مقدار 0/03mg/kg ـ 0/01 تزریقوریدی میشود. برای جلوگیری از ترشحبیش از حد بزاق و ترشحات مجاری تنفسیپیش از بیهوشی در کودکان با وزن 3 تاکیلوگرم بین 0/6 ـ 0/1 میلیگرم استفادهمیشود. بهعنوان پادزهر مهارکنندههایکولین استراز مقدار اولیه 1 میلیگرمتزریق وریدی یا عضلانی میشود و سپسمقادیر 1 ـ 0/5 میلیگرم هر 10 ـ 5 دقیقهتزریق میشود.
مصرف همزمان این دارو با گلوکوکورتیکوئیدها و هالوپریدول میتواند فشار داخل چشم را افزایش دهد. در صورت مصرفهمزمان با داروهای آنتیهیستامین و سایر داروهای ضد موسکارینی،دیسوپیرامید، فنوتیازینها و داروهای ضد افسردگی سه حلقهای اثراتآنتیموسکارینی تشدید میشود. درصورت مصرف همزمان با داروهای ضدمیاستنی سبب کاهش هر چه بیشتر تحرکروده میشود.
Injection (as Sulfate) : 0.5mg / ml 10 mg / 10 ml