اکسی توسین

OXYTOCIN

موارد مصرف:

اکسیتوسین بهمنظور القاءیا تشدید انقباضات رحمی در هنگامزایمان، جلوگیری و درمان خونریزی پساز زایمان، درمان سقط ناقص و سقطهایدرمانی، کاهش خروج شیر، تشخیصدیسترس جنینی و تشخیص عدم کفایترحمی ـ جفتی بهکار میرود.

فارماکینتیک:

متابولیسم دارو بهوسیلهاکسیتوسیناز بافتی صورت میگیرد.اکسیتوسیناز در جفت و پلاسما نیز وجوددارد. نیمهعمر دارو 6ـ1 دقیقه میباشد. در تزریق داخل عضلانی، اثر دارو پس از5 ـ3 دقیقه شروع و طول اثر 3ـ2 ساعت ودر تزریق داخل وریدی، شروع اثر فوری وطول اثر یک ساعت میباشد.

مکانیسم:

رحم دارای گیرندههایحساس بهاکسیتوسین میباشد.اکسیتوسین باافزایش غلظت کلسیم داخلسلولی، انقباض عضله صاف رحم راتحریک و به این ترتیب باتقلید انقباضاتطبیعی، سبب القاء زایمان و کندشدن موقتجریان خون رحم میشود. شدت و وسعتانقباضات رحمی افزایش یافته و منجربهاتساع و محوشدن غشاء دهانه رحممیشود. با پیشرفت بارداری و ازدیادتعداد گیرندههای اکسیتوسین پاسخ رحمبهاکسیتوسین نیز افزایش مییابد.

موارد منع مصرف:

در صورت وجودانقباضات هیپرتونیک رحم، انسدادمکانیکی برای زایمان، مشکلات جنینی،شرایطی که زایمان از طریق واژن نبایدصورت بگیرد، مقاومت رحمبهاکسیتوسین، پره اکلامپسی شدید یابیماری قلبی ـ عروقی شدید و نارساییکلیوی، در زنان باسن بیش از 35 سال وزنان باسابقه جراحی سزارین، نبایدمصرف شود.

هشدار:

1 ـ در صورت عدم تناسبسرجنین و لگن مادر، القاء زایمان بایدبااحتیاط صورت گیرد. 2 ـ در فشارخون خفیف یا متوسط ایجادشده به واسطه بارداری و بیماری قلبی ـعروقی، دارو بااحتیاط مصرف شود. 3 ـ در مسمومیت باآب و کاهش سدیمخون، باید از انفوزیون حجم زیاد مایعاتاجتناب گردد. 4 ـ اثرات دارو باتجویز همزمانپروستاگلاندینها افزایش مییابد و کنترلدقیق بیمار لازم میباشد. 5 ـ در بیهوشی انسدادی دمی (caudal)ممکن است اثرات افزاینده فشارخونمقلدهای سمپاتیک تشدید شود.

عوارض:

اسپاسم رحم، افزایشتحریکپذیری رحم (که معمولا بامقادیربالا صورت میگیرد و ممکن است سبباختلالات جنینی بهصورت خفگی، مرگ،افزایش تونیسیته، انقباضات تتانیک، آسیببافتی یا پارگی رحم شود)، مسمومیت باآب و کاهش سدیم خون ناشی از مصرفمقادیر بالا تهوع، استفراغ، آریتمی، بثوراتجلدی و واکنشهای آنافیلاکتیک ازعوارض جانبی مهم دارو میباشد. تداخلهای داروئی: مصرف همزمان داروبااکسیتوسیکهای دیگر با افزایش کششرحم، ممکن است سبب پارگی رحم یا دهانهرحم شود، خصوصا اگر دهانه رحم اتساعپیدا نکرده باشد.

نکات:

1 ـ باکنترل دقیق ضربانقلب جنین و فعالیت رحم، مقدار دارو رامطابق بانیاز هر فرد میتوان تنظیم نمود.در صورت مشاهده افزایش فعالیت رحم یااختلالات جنینی، دارو باید قطع شود. 2 ـ از تزریق سریع داخل وریدی دارو بایداجتناب شود. 3 ـ تجویز طولانی مدت مقادیر زیاد دارو همراه باتزریق داخل وریدی حجمزیادی از مایعات، ممکن است سببمسمومیت باآب و کاهش سدیم خون شود.بنابراین باید از رقیقکنندههای حاویالکترولیت استفاده نموده و غلظتاکسیتوسین را زیاد و مصرف مایعات رامحدود نمود. 4 ـ در صورت مصرف همزمان سایرداروهای اکسی توسیک، تا زمان کاهشیافتن اثرات آنها، اکسی توسین تجویزنشود.

میزان مصرف:

بهمنظور القاء زایمان milliunits/min 4ـ1، از طریق انفوزیونداخل وریدی تجویز میشود. که بهتدریجبا فواصل بیش از 20 دقیقه افزایش مییابدتا الگوی زایمان بهحالت طبیعی نزدیکشود. حداکثر سرعت انفوزیون milliunits/min 20 میباشد و نباید بیش ازu/day 5 مصرف شود. در جراحی سزارین،5 واحد از دارو فورا پس از زایمانبهصورت آهسته تزریق داخل وریدیمیشود. برای جلوگیری و درمانخونریزی پس از زایمان، 5 واحد پس ازخروج جفت از طریق تزریق آهسته داخلوریدی تجویز میشود. در موارد حادبرای کنترل خونریزی رحم از انفوزیونداخل وریدی 20ـ5 واحد در 500 میلیلیتررقیقکننده غیرهیدراته باسرعت مناسباستفاده میشود. در سقط ناقص، سقطاجباری و فراموش شده، 5 واحد از طریقتزریق آهسته داخل وریدی تجویز میشودکه در صورت لزوم یا انفوزیون وریدی باسرعت milliunits/min 20 یا بیشتر ادامهمییابد.

تداخل داروئی:

اشکال:

Injection: 5 U/ml, 10 U/ml