آمفوتریسین B در درمانآسپرژیلوز، بلاستومیکوز، کاندیدیازمنتشر، کوکسیدیوئیدومیکوز،کریپتوکوکوز، اندوکاردیت قارچی،کاندیدیاز داخلی چشم، هیستوپلاسموز،سالک، مننژیت قارچی، موکورمیکوز،سپتی سمی قارچی، اسپوروتریکوزمنتشر، عفونتهای قارچی دستگاه ادراریو مننگوآنسفالیت آمیبی اولیه مصرفمیشود.
آمفوتریسین B در ریه، کبد،طحال، کلیه، غده فوق کلیوی و عضلاتتوزیع شده و غلظت آن در مایعات جنب،صفاقی و پرده سینوویال و مایع زلالیهتقریبا 75% غلظت پلاسمایی آن است. دفعاین دارو از راه کلیه بسیار آهسته بوده وتقریبا 40% دارو در مدت هفت روز دفعشده و حداقل تا 7 هفته پس از قطع مصرفدر ادرار یافت میشود.
این دارو با اتصال بهاسترولهای غشای سلولی قارچ و تغییر درقابلیت نفوذ این غشاء و در نتیجه از دسترفتن پتاسیم و ملکولهای کوچک از درونسلول، اثر ضد قارچی خود را اعمالمیکند.
1 ـ در صورت وجود عیب کارکلیه باید با احتیاط فراوان مصرف شود. 2 ـ مقدار مصرف تام بیش از 4g/day ممکناست منجر به بروز عیب دایمی کار کلیهگردد.
از عوارض شایعآمفوتریسین B کم خونی، کاهش پتاسیمخون، تب و لرز و تهوع و استفراغ، دردمعده، سردرد، کمی فشار خون، اختلال کارکلیه، درد عضله و مفصل، کم خونی،مسمومیت کلیوی، اختلالات نورولوژیک وخونی، بثورات جلدی و ترومبوفلبیتمیباشند.
1 ـ در صورتیکه وقفهدرمان بیش از یک هفته باشد، درمان مجددباید با حداقل مقدار مصرف شروع وبتدریج تا مقدار مصرف مطلوب افزایشیابد. 2 ـ با تزریق وریدی مقادیر کمکورتیکواستروئیدها قبل و در طیانفوزیون وریدی آمفوتریسین B احتمالبروز واکنشهای تبزا کاهش مییابد.همچنین مصرف استامینوفن،آنتیهیستامینها و یا فنوتیازینها قبل ازانفوزیون آمفوتریسین B عوارضی چونتب، تهوع و لرز ناشی از دارو را کاهشمیدهند. 3 ـ انفوزیون وریدی آمفوتریسین B بایدطی 4 ـ 2 ساعت انجام شود. 4 ـ مصرف مقادیر کامل این دارو حتی دربیماران مبتلا به عیب کار کلیه ضروریاست. با این وجود در صورت پیشرفتعیب کار کلیه بیمار باید تحت مراقبتپزشکی قرار گیرد. 5 ـ نشت دارو به بافتهای اطراف رگ ممکناست سبب بروز تحریک شدید محل تزریقگردد. 6 ـ برای به حداقل رساندن بروزترومبوفلبیت موضعی ناشی از انفوزیونوریدی این دارو، میتوان هپارین را بهمحلول تزریقی اضافه کرد و یاآمفوتریسین B را یک روز در میان تجویزکرد. همچنین مصرف یک روز در میانآمفوتریسین B احتمال بیاشتهایی راکاهش میدهد. 7 ـ مقدار مصرف این دارو بهصورت یکروز در میان نباید بیش از 1/5mg/kg باشد.
بزرگسالان: آمفوتریسین Bبهعنوان ضدقارچ سیستمیک در ابتدا 5 میلیگرم در 20 ـ 10 میلیلیتر از محلول تزریقیدکستروز 5% طی 5 ـ 3 دقیقه در حفراتبدن چکانده میشود. سپس 50 میلیگرماین دارو در 20 ـ 10 میلیلیتر از محلولتزریقی دکستروز 5% طی 5 ـ 3 دقیقه هرروز مصرف میشود. از راه تزریق داخلنخاعی ابتدا 0/1 ـ 0/01 میلیگرم هر 72 ـ 48 ساعت تزریق میشود. این مقداربر حسب تحمل بیمار بتدریج تا 0/5میلیگرم افزایش مییابد. بهصورتانفوزیون وریدی، ابتدا مقدار 1 میلیگرمبهعنوان مقدار آزمایشی بعد از رقیق شدنبا 50 ـ 20 میلیلیتر از محلول تزریقیدکستروز 5% طی 30 ـ 10 دقیقه تزریقمیشود. به این مقدار برحسب تحمل بیمارو شدت عفونت 10 ـ 5 میلیگرم در هر نوبتمیتوان افزود. در این صورت حداکثرمقدار مصرف 50mg/day طی دوره 6 ـ 2ساعته میباشد. شستشوی مثانه با مقدار 5 میلیگرمآمفوتریسین B در 1000 میلیلیتر آباستریل در روز با سرعت 40ml/h با یککاتتر به مدت 10 ـ 5 روز ادامه مییابد. کودکان: بهعنوان ضد قارچ سیستمیکمقدار اولیه 0/25mg/kg/day در محلولتزریقی دکستروز 5% طی شش ساعتانفوزیون وریدی میشود که به این مقدارمیتوان برحسب تحمل بیمار بتدریج0/25mg/kg ـ 0/125 هر روز یا یک روز درمیان در هر نوبت افزود.
مصرف همزمانآمفوتریسین B با داروهای تضعیف کنندهفعالیت مغز استخوان، گلیکوزیدهایدیژیتال، مدرهای کاهنده پتاسیم وداروهای با سمیت کلیوی باعث تشدیدعوارض سمی دارو میشود.
For Injection: 50mg