ایوهگزول

IOHEXOL

موارد مصرف:

ایوهگزول از راه داخلنخاعی برای میلوگرافی سینه، سرویکس ولومباروتوموگرافی کامپیوتری; از راهداخل عروقی برایآنژیوکاردیوگرافی،ونوگرافی، اوروگرافی دفعی، توموگرافیکامپیوتری مغز و بدن; از راه داخلمجرابرای پانکراتوگرافی برگشتی،کولانژیوپانکراتوگرافی برگشتی; و از راهداخل مایعسینوویال برایآرتروگرافیمفصل مصرفمیشود.

فارماکینتیک:

وقتی داخل نخاعی تزریقمیشود، به سرعت در قسمتهای مختلفمغز توزیع میشود که در بیماران نرمالظرف چند ساعت به داخل خون میرود وحذف میشود. در داخل عروق به سرعتدر مایعات خارج سلولی توزیع میشود،اما در جائی رسوب نمیکند. ضمنا از اینطریق از سد خونی ـ مغزی عبور نمیکند،گرچه در تومورهای مغزی به دلیل از بینرفتن سد خونی ـ مغزی در محل تومورتوزیع میگردد و نیمه عمر دارو تقریبا 2ساعت (در صورت سلامت کلیه) میباشد.

مکانیسم:

ایوهگزول یک ترکیبغیریونیزه آلیید میباشد. ترکیبات آلی یددر هنگام عبور از مجاری مختلف بدن باجذب اشعه X باعث تشخیص ساختار بافتموردنظر میشوند. شدت جذب اشعه بهغلظت ید بستگی دارد.

موارد منع مصرف:

در صورت وجودحساسیت به ترکیبات حاوی ید، سابقهآسم یا آلرژی، دهیدراتاسیون این دارو رانباید از هیچکدام از راههای مصرف تجویزنمود. همچنین برای هر یک از راهها موارد منعمصرف بطور اختصاصی در زیر ذکر شدهاست: خونریزی زیر عنکبوتیه، سابقهصرع، بیماریهای عفونت، بیماری مولتیپلاسکلروزیس (از راه داخل نخاعی);پرکاری غده تیروئید، فئوکروموسیتوما،کم خونی داسی شکل (از راه داخلعروقی); نارسائی قلبی و افزایش فشارخون ریوی (برای آنژیوکاردیوگرافی);آرترواسکلروز پیشرفته، فشار خونشدید، کهولت سن، ترومبوزیس،هموسیستینوریا (برای آرتریوگرافی مغز);بیماری برگر، ایسکمی شدید (برایآرتریوگرافی محیطی); آنوری، دیابتقندی (برای اوروگرافی دفعی); عفونتمجاور مفصل مورد نظر (برای پرتونگاریاز مفصل)

هشدار:

1 ـ احتمال بروز دهیدراتاسیوندر اطفال وجود دارد. در اطفالی کهکمادراری، زیادیادرار و یا دیابت دارند،این مشکل بیشتر دیده میشود. 2 ـ احتمال بروز نارسائی کلیوی دربیماران سالخورده وجود دارد. 3 ـ این دارو در بیماران مبتلا بهفئوکروموسیتوم ممکن است باعث تشدیدحمله فشار خون گردد.

عوارض:

عوارض جانبی معمولا بهغلظت دارو، ویسکوزیته، میزان و سرعتتجویز بستگی دارد. معمولا عوارضایوهگزول مانند بقیه ترکیبات حاجب یددارغیریونیزه کمتر از انواع یونیزه آن است.احتمال بروز ترومبوآمبولی منجر بهانفارکتوس میوکارد وجود دارد. در افرادمبتلابه دهیدراتاسیون، سردرد دامنهدارممکن است پس از تزریق داخل نحاعیبروزنماید. عوارض جانبی شایع شامل سردرد شدید،کمردرد، سختی گردن، تهوع و سرگیجهمیباشد. در تزریق داخل نخاعی، التهابغیر عفونی مننژ، گیجی، درد عصبسیاتیک، درد درناحیه پشت و درد و تورممفصل مشاهده میشود. تداخل های دارویی: مصرف همزمان ایندارو با داروهای ضدافسردگی سه حلقهایو یا مهار کننده منوآمینواکسیداز باعثافزایش اثرآنها میشود. تجویز داخلنخاعی این دارو برای بیماری که فنوتیازینمصرف میکند، ممکن است باعث بروزحملات صرعی گردد.

نکات:

1 ـ این دارو در افرادیکه به پنیسیلین حساسیت دارند با احتیاطمصرف گردد. 2 ـ به منظور جلوگیری از دهیدراتاسیون،باید قبل از آزمایش به مقدار کافی مایعاتبه بیمار داده شود. 3 ـ دو ساعت قبل از آزمایش بیمار باید ازخوردن خودداری کند، فقط میتوان درصورت لزوم از مایعات استفاده کرد. 4 ـ پس از مصرف این دارو احتمال بروز تداخل در آزمایش تیروئید وجوددارد. 5 ـ سعی شود که پس از مصرف دارو ازتحرک زیاد بیمار جلوگیری شود.

میزان مصرف:

داخل عروقی: برای میلوگرافی بسته بهناحیه تزریق در حدود 6-17 میلیلیترمحلول دارو حاوی 240- 300mg/ml یدمصرف میشود. برای آنژیوکاردیوگرافی20-75 میلیلیتر محلول دارو حاوی350mg/ml ید به طور یکجا تزریقمیگردد. برای آرتروگرافی انتخابیکرونری 3-14 میلیلیتر محلول داروحاوی 350mg/ml استفاده میشود. برایآنژیوگرافی 4-45 میلیلیتر از محلول داروحاوی 40mg/ml (بسته به عضو موردنظر) مصرف میشود. برای اوروگرافیدفعی معادل 200-350mg/kg وزن بدنمحلول دارو حاوی 300-350mg/ml یداستفاده میشود. برای CT مغز 120-250میلی لیتر محلول دارو حاوی 240mg/ml یدو برای CTبدن 50-200 میلی لیتر محلولدارو حاوی 300mg/ml ید مصرف میشود. داخل مجرا: برای پانکراتوگرافی وکولانژیوگرافی برگشتی 10-50 میلیلیتراز محلول دارو حاوی 240mg/ml استفادهمیگردد. داخل مایع سینوویال: برای پرتونگاری ازمفصل 0/5-15 میلیلیتر بسته به مفصلمورد نظر از محلول دارو حاوی240mg/ml ید مصرف میشود. در کودکان میزان مصرف دارو بر اساسسن کودک و با نظر پزشک تعیین میگردد.

تداخل داروئی:

اشکال:

حاوی Injection:(10, 20, 50, 100, 200ml)240mgI/ml حاوی Injection:(10, 20, 50, 100, 200ml)300mgI/ml حاوی Injection:(10, 20, 50, 100, 200ml)350mgI/ml